سرویس جهان مشرق- پس از یک پویش گسترده از ابراز نگرانی تحلیلگران سیاسی و سازمان‌های بین‌المللی نسبت به وقوع فاجعه انسانی در یمن، ۵۵ سناتور آمریکایی به تداوم حمایت واشینگتن از حملات عربستان رأی دادند. تمام؟ نه.

طرح اخیر در صورت تصویب، اختیارات رئیس‌جمهور را که پس از واقعه ۱۱ سپتامبر طی «قانون اختیارات مربوط به جنگ» گسترش یافته است، زیر سؤال می‌برد تا سناتورها بتوانند مانع از تداوم حمایت واشینگتن از فاجعه انسانی در یمن شوند، اما ۵۵ سناتور به این طرح رأی منفی دادند. ترامپ همچنان می‌تواند مثل اوباما با خیال راحت از «متحد منطقه‌ای» خود حمایت کند. جدا از فروش تسلیحات چند صد میلیاردی، مستشاران آمریکا دست کم در سه حوزه به ارتش سعودی کمک می‌کنند: داده‌های ماهواره‌ای، عملیات شناسایی و سوخت‌گیری جنگنده‌ها در حین پرواز.

برنی سندرز، مایک لی و کریس مورفی حامیان اصلیِ بازپس‌گیری اختیارات مربوط به جنگ از ترامپ بودند. سندرز در سخنرانی خود گفت «این جنگ یمن به نظر من به دلیل مداخله عربستان به یک فاجعه انسانی تبدیل شده است». اما میچ مک‌کانل رئیس اکثریت دموکرات‌ها در سنا در سخنان خود با حمایت از مداخله عربستان و حمایت آمریکا از آن گفت عقب‌نشینی آمریکا به نفع ایران و القاعده در شبه‌جزیره عربی است و اعتماد به نفس متحدان واشینگتن در خاورمیانه را تضعیف می‌کند.

عربستان مزارع یمن را بمباران می‌کند و سبد غذا هدیه می‌دهد!

این رأی آن‌قدر ناجوانمردانه بود که برخی تحلیلگران غربی را واداشت به این پرسش پاسخ دهند که «چرا ما صدای انسان‌های مظلوم را نمی‌شنویم؟» پاسخ‌ها بسیار هشداردهنده بود.

مایکل روزف در پایگاه لیراکوِل نوشت شش عامل موجب شد تا ۵۵ سناتور آمریکایی با خیال راحت رأی خود را به صندوق عربستان بیاندازند:‌ اول از همه دشمنی با ایران و سپس فروش تسلیحات، سومی منافع اسرائیل، بعد از آن نظر سازمان سیا و نهایتاً دو عامل که در بسیاری از جنگ‌های دیگر نیز وجود دارد: اعمال زور و خشونت بر همه از سوی آمریکا و رویکرد سلطه‌طلبی و ایجاد امپراتوری جهانی. اما به نظر روزف هیچکدام از اینها نمی‌تواند فاجعه‌ای که بر سر مردم یمن می‌آید  را توجیه کند.

* آیا ما باید یمن را آن قدر ضعیف کنیم که منافع ایران در منطقع تقویت نشود؟ این منطقی است؟

* آیا همین که جنگ علیه یمن موجب می‌شود عربستان مجبور به خرید تسلیحاتِ بیشتر از آمریکا شود و منافع گروهی خاص در آمریکا تقویت شود، توجیه خوبی است؟

* آیا اینکه اسرائیل ترجیح می‌دهد به جای ایران، نفوذ عربستان در یمن بیشتر شود، می‌تواند موجب حمایت واشینگتن از این جنگ شود؟

*‌ سیا به اسم مقابله با القاعده از جنگ حمایت کرد اما روزف می‌نویسد فعالیت‌های القاعده در یمن طی سه سال گذشته بیشتر شده است. پس جنگ از این نظر یک فایده داشته: هر چه القاعده بزرگتر شود، توسعه فعالیت‌های سیا در منطقه به اسم مقابله با القاعده راحتتر می‌شود!

* حقوق بشر به جای خود. کار مستشاران ارتش آمریکا از اینها گذشته است. حتی بیرحمی و خشونتی که جان هزاران یمنی را می‌گیرد، هیچ مانعی برای تداوم جنگِ بیهوده نیست.

* نابودی زندگی یک ملت برای کسانی که می‌خواهند یک امپراتوری جهانی ایجاد کنند، هزینه به شمار نمی‌آید. زیرا امپراتور فقط به این فکر می‌کنند که «دستور» هایش اجرا شود، حالا به هر هزینه‌ای.

ردپای سیا در رأی سناتورها

وقتی به فکت‌بوک سیا مراجعه می‌کنیم، در مدخل «القاعده در شبه‌جزیره عربی» داستان بلندوبالایی از گسترش نفوذ القاعده در یمن به میان آورده که در بخشی از آن آمده:

«هدف القاعده سرنگون‌سازی حکومت یمن و نهایتاً تأسیس یک خلافت اسلامی در منطقه است که نفوذ و حضور غرب را در یمن و سایر بخش‌های شبه‌جزیره از بین ببرد. مرکز اصلی آنها در استان حضرموت، شهر (بزرگ و ساحلی) مُکَلا بود تا زمانی که نیروهای دولتی آنها را در آوریل ۲۰۱۶ عقب راندند ولی همچنان در جنوب، شرق و مرکز یمن بیشترین فعالیت را دارند به ویژه در اَبیَن، البَیضاء، حضرموت، شَبوه و مَأرب. آنها به صورتی مستمر حملاتی را علیه نیروهای دولتی،   مقامات و تأسیسات سفارتخانه‌های غربی، دیپلمات‌ها، گردشگران، شیعیان، ‌ تأسیسات نفتی، کشتی‌های تجاری و منافع غرب و عربستان سعودی انجام می‌دهند. تخمین زده می‌شود در سال ۲۰۱۵ میلادی ۴ هزار عضو داشته‌اند.»

ادبیات سیا همواره همین بود که باید برای مقابله با گروه تروریستی القاعده که منافع عربستان و غرب را در یمن به خطر انداخته و عن قریب یک خلافت خطرناک ایجاد خواهد کرد اقدام کنیم. ژوئیه سال ۲۰۱۱ میلادی به بهانه حضور القاعده در یمن، پایگاهی مخفی از سوی سیا تأسیس شد تا با پهپادهای مسلح، بمباران مناطقی از یمن را انجام دهد. این را یک مقام آمریکایی به نیویورک تایمز گفت و ادامه داد فرماندهی عملیات با ارتش آمریکا است اما سازمان سیا به آن کمک می‌کند. در بخشی تأمل برانگیز از این خبر آمده:

«حکومت یمن در آستانه فروپاشی است و مقامات دولت اوباما از این نگرانند که حکومت بعدی از عملیات آمریکایی‌ها در یمن پشتیبانی نکند. حالا که عملیات زیر نظر سیا قرار گرفته، می‌توانند تحت عنوان «اقدام پنهان» ادامه یابد بدون اینکه نیاز به مجوز دولت یمن داشته باشد.»

نیویورک تایمز نوشته با همین استدلال، دولت آمریکا تا کنون (یعنی ژوئیه ۲۰۱۱) ۲۵ عملیات در پاکستان انجام داده است. این ادبیات نشان می‌دهد اولاً بمباران مناطقی از یک کشور دیگر می‌تواند بدون مجوز دولت آن انجام شود! ثانیاً تا زمانی که القاعده در یمن هست، این حملات نظامی قابل توجیه است. نتیجه این است که مراقب باشیم القاعده در یمن آن قدر قوی نشود که به منافع آمریکا حمله کند اما آن قدر ضعیف هم نشود که عملیات نظامی توجه خود را از دست بدهد!

حالا یک پرسش: القاعده چند سال است در یمن فعالیت می‌کند؟ فعالیت رسمی شاخه یمن از ۲۰۰۹ میلادی علنی شد اما همین قدر بدانیم که بن لادن که ۲۰ سال پیش از این در ۱۹۹۸ میلادی فعالیت‌هایش اوج گرفت یک یمنی بوده است. یعنی امپراتوری آمریکا با همه ظرفیت‌های تبلیغی و نظامی خود در این مدت نتوانسته چند هزار عضو این شبکه را از بین ببرد؟

این ابهام موجب می‌شود برای فعالیت‌های آمریکا و عربستان در یمن به دنبال دلیل دیگری بگردیم، دلیلی که معاون پیشین سیا علناً ابراز کرد. مایک مورل معاون پیشین سازمان سیا در مارس ۲۰۱۵ میلادی به خبرنگار سی‌بی‌اس نیوز گفت ما در سال ۲۰۱۱-۲۰۱۲ میلادی یک بار با همکاری مشترک دولت یمن و آمریکا توانستیم بر خطر القاعده فائق آییم و حالا زمان آن است تا با رشد خطر گروه تروریستی حوثی‌ها بر آنها تمرکز کنیم، زیرا فعالیت آنها موجب شده بار دیگر مانند همان سال‌ها فضایی برای فعالیت و رشد القاعده فراهم شود.

جالب است بدانید او این صحبتها را در مورد حادثه‌ای ابراز کرد که دقیقاً ۱۸۰ درجه عکس این بود یعنی انفجار مسجد شیعیان که به القاعده نسبت داده شد. مایکل تصمیم گرفت به جای القاعده، حوثی‌ها را محکوم کند و گفت معلوم نیست چرا همه بر فعالیت هسته‌ای ایران تمرکز کرده‌ایم در حالی که حمایت ایران از گروه‌هایی مانند حوثی‌ها خطر بسیار بزرگی برای ما و متحدانمان است.

از آن تأسف‌آورتر اینکه با آغاز دولت ترامپ که تجربه کمی در مسائل سیاسی داشت، بسیاری از ارگان‌های آمریکایی تلاش کردند با افزایش فعالیت خود به نوعی سیاست‌های آتی او را تحت تأثیر قرار دهند. در این بین گفته می‌شود، سازمان سیا با افزایش فعالیت‌هایش در افغانستان و یمن، عملاً منافع کوتاه‌مدت سازمانی خود را به جان مردم مظلوم این کشور ترجیح داد.

منابع

https://www.nytimes.com/2011/06/15/world/middleeast/15yemen.html

https://www.lewrockwell.com/lrc-blog/55-u-s-senators-voted-genocide-yemen

https://www.defensenews.com/congress/2018/03/20/us-senate-blocks-move-to-end-involvement-in-yemen-55-44

https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ym.html

https://www.intelligenceonline.com/grey-areas/2017/04/05/yemen-afghanistan-ops-may-save-day-for-cia,108228888-art

https://www.cbsnews.com/video/cia-insider-on-yemen-current-crisis-will-give-space-for-aqap-to-grow